Inge: Wie zijn jullie?

John: Mijn naam is John van Lokven, ik ben docent ’ondernemen’ en ‘Effectief Leren’ bij het Summa College en ik geef dit jaar voor het eerst de module ‘Effectief Leren’. Ik volg op dit moment een studie aan de open universiteit en zit daar in het tweede jaar.  Ik heb me tijdens de studie o.a. verdiept in de manier waarop mensen leren. Diverse onderzoeken tonen aan dat veel mensen geen gebruik maken van de meest effectieve leerstrategieën. Ik wil daar aandacht voor vragen en dat is ook de reden dat ik de module ‘effectief leren’ ontwikkeld heb. Die heb ik met name in Xerte gemaakt. In de module zijn de zes meest effectieve leerstrategieën opgenomen.

Inge: En deze module, heb je die nu al een keer gegeven?

John: Ja, ik heb nu de eerste 5 à 6 sessies gehad en het is een serie van 10 lessen.  Naast de lessenserie wordt op dit moment de workshop ‘Effectief Leren’ in Xerte ontwikkeld. Er zijn al twee workshops van drie uur ontwikkeld en de laatste hand wordt nu gelegd aan de drie herhalingsuren.

Inge: En is het dan ook de bedoeling dat ze zich voorbereiden op je les aan de hand van die modules of gebruik je de modules vooral in de les?

John: Deze modules worden vooral in de les gebruikt. Eerst wordt de kennis over het gebruik van effectieve leerstrategieën vergroot en vervolgens wordt deze kennis steeds meer toegepast. Hierna volgt meer verdieping. De leuke en interactieve onderdelen die Xerte aanbiedt zijn er in verwerkt en dan ook op de manier waarop leren het meest effectief zou moeten gaan.

Inge: Oké, Nawfel?

 
Nawfel: Ik ben Nawfel Mouloudi en ik werk onder andere als i-coach binnen het Summa college. Ik ben ook één van de kartrekkers van Xerte binnen het Summa, samen met Willem van Dinther. Ik ben er heel erg mee bezig om de mensen enthousiast te maken over de mogelijkheden van Xerte binnen het Summa en help ook met het maken van lesmateriaal. Ik probeer eigenlijk gewoon de mensen richting het digitaal onderwijs te leiden en zeker in deze tijd van online lesgeven is Xerte natuurlijk een ideaal hulpmiddel om op die manier je lessen te kunnen geven! Daar probeer ik dus zeker mijn steentje aan bij te dragen.

Inge: Heb jij ook invloed op datgene wat John aan het doen is, werken jullie samen? Of is het echt een apart project?

Nawfel: Ik kreeg van John de vraag hoe we dit konden doen/bouwen/ontwikkelen. De inhoud heeft hij natuurlijk zelf gedaan maar naar het frame waar de inhoud/content in moest komen te staan hebben we samen gekeken, om te kijken wat dan de beste oplossing is. Zo kwamen we uiteindelijk samen uit bij Xerte, omdat John ook heel graag van learning analytics gebruik wilde maken en Xerte dus de beste oplossing was die ons super veel mogelijkheden bood. John heeft dat nu ook in de praktijk kunnen brengen en voor zover ik weet is hij er ook heel enthousiast over.

John: Ja, zeker weten! Nawfel helpt me dan vooral met het praktische stuk, hoe je dingen opzet en bouwt en de lay-out van dingen, dat die overal een beetje hetzelfde is.

 John presenteert vervolgens een van de lessen van de module 'effectief leren'. Klik rechts op de afbeelding om de module te bekijken.

Om de verschillende methodes van effectief leren toe te passen worden diverse onderdelen van Xerte gebruikt, zoals 'gewone' tekst pagina's, pagina's met interactieve video's waarbij tijdens de video vragen gesteld worden, vragen met open antwoorden. Een testje waarbij missende woorden ingevuld moeten worden, een opdracht waarbij ze een tijdlijn moeten bouwen, multiple choice testen en een resultaten pagina waarop ze kunnen zien hoe goed ze het hebben gedaan. Ik maak veel gebruik van deze vormen van toetsing en testen. Daarnaast haal ik graag informatie op via de open vraag. Dit soort werkvormen behoren tot de leerstrategie ‘retrieval practice’. Met deze leerstrategie worden op diverse manieren kennis opgehaald welke in analytics heel mooi in te zien zijn.

Inge: Leuk dat er zo veel interactiviteit in zit!

 
John: Dat vind ik zelf ook leuk! Dat maakt het zo dat studenten ook allemaal actief mee doen, ze weten dat het gevolgd wordt en vinden dat ook leuk in dit geval - wat niet altijd zo is ;). Ik merk dat studenten er wel enthousiast over zijn, dat ze iedere keer een andere activiteit moeten doen ‘triggered’ ze wel om bij de les te blijven. 

 
Inge: En ook omdat al die verschillende dingen er in zitten natuurlijk: en opdrachten, en video's... Dat maakt het ook wel afwisselend.

 
John: Ja, inderdaad.

 
Inge:  Dus ze reageren hier goed op?

 
John: Ja, in de eerste sessie waren er nog wel wat opstartprobleempjes, met name dat de pop-ups en dergelijke geblokkeerd werden. Na het opstellen en delen van een instructie met uitleg over het verhelpen van deze problemen ging de opstart alweer een stuk soepeler. Ik merk ook wel dat als studenten in week 2 komen dat ze binnen 5 minuten online zijn allemaal en ook gewoon meteen actief deel kunnen nemen.

 
Inge: Ja leuk! Ik ben ook heel benieuwd naar hoe je dan het dashboard gebruikt hierbij.

 
John: Ik kan met het dashboard bijvoorbeeld heel goed volgen welke student wat ingevuld heeft, hoe het invullen qua tijd is gegaan en of de video's daadwerkelijk (af)gekeken worden. Ook kan ik aan het einde van de les checken of de tijdlijn goed is ingevuld en hoeveel vragen fout worden beantwoord. Zo kunnen we makkelijk met de student bespreken waar de fout precies zit en dit koppelen aan de juiste informatie die ze nodig hebben om de vraag goed te kunnen beantwoorden. Doordat de laatste groepen onderaan staan kan ik ook precies zien wie wat heeft gedaan waardoor ik studenten individueel kan aanspreken, dit maakt het voor mij ook wel handig om studenten in beweging te krijgen. Anderzijds kan ik iemand ook wat makkelijker helpen op het moment dat bepaalde stof niet helemaal helder is of dat de student verdieping van de stof kan gebruiken. Ik zie nu ook ineens dat je wel duidelijk kan zien dat de video die Engels is massaal geskipt wordt terwijl de Nederlandse video wel gekeken wordt.

Inge:  Nou, dat is ook handige informatie! Doe je ook iets met de antwoorden op de open vragen? Ik zag dat er ook een open vraag in zit.

John: Ja, bij die open vragen check ik via een andere plek ook wat mensen in hebben gevuld. Daar kan ik per klas zien wat er ingevuld is en de ingevulde informatie kan ik snel zelf filteren op of studenten de stof goed begrepen hebben, het is in dit geval een check over hoe goed studenten het onthouden hebben. Dat kan ik vervolgens aanvullen met de stof die ze hadden moeten onthouden! Daarmee kan je de studenten die wat minder onthouden hebben van de eerste sessie helpen om het verhaal weer compleet te maken. Als mensen het bijna helemaal beheersen kan je ze zo ook nog verder ondersteunen door wat ze gemist hebben aan te vullen! 

Inge:  En Nawfel, heb jij hier aanvullingen op? Hoe zie jij dit soort ontwikkelingen voor de rest van jullie onderwijs? 

 
Nawfel: Wat ik hier nu bij John zie is eigenlijk het eerste geval waarbij learning analytics heel intensief wordt gebruikt en John is in deze eigenlijk de eerste 'testpersoon' om het zo maar even te noemen. Hij is al heel enthousiast en ik weet dat John best wel kritisch is op dit soort dingen, dus dat hij er zo positief over is is natuurlijk weer een mooi gewin voor het Summa. We kunnen het nu ook verder uitzetten, wat natuurlijk ook de bedoeling is want dat is waar we eigenlijk mee bezig zijn: om Xerte, learning analytics en adaptief leren verder onder de aandacht te brengen in het Summa. Dus dit soort voorbeelden kunnen inderdaad van grote waarde zijn binnen het Summa om te laten zien wat kan en dat het zeker van toegevoegde waarde kan zijn tijdens en voor de lessen. 

John: Ik hoor nu wel eens dat theorielessen korter duren dan normaal gesproken het geval is. . Dat iseigenlijk niet nodig, zeker op het moment dat je dit soort tools voor handen hebt, want door heel veel interactiviteit in te bouwen kun je een uur echt makkelijk volg krijgen! Het onderwijs moet dan alleen wel op een andere manier ingericht worden en dat is nog wel een stap denk ik die we met zijn allen moeten maken. Zeker nu met Corona en nu het digitale onderwijs in een stroomversnelling komt!

 
Inge:  Nawfel, is het dan ook de bedoeling dat dit verder als voorbeeld bijvoorbeeld gebruikt wordt voor anderen, van ‘kijk: zo kun je het ook doen’?

 
Nawfel: Ja, inderdaad. John kan inderdaad zelf ook eventueel bij de opleiding of tijdens een training even kort laten zien wat je nu met learning analytics kan als docent. Wat John net zelf ook al aangeeft, in deze tijd van online lesgeven zijn we ook heel erg bezig met gepersonaliseerd leren binnen het Summa. Dat is echt één van de pijlers ook, dus daar valt dit ook onder! Als je naar het meeste lesmateriaal kijkt dan bestaat het eigenlijk heel vaak uit tekst en vragen, dus een testje zelf. Dat kun je bijvoorbeeld prima in Xerte doen en vervolgens kun je ook alles goed monitoren en kun je inderdaad de studenten aanspreken, aansturen of verbeteren op de fouten die ze maken. Dan heb je alle data direct al voor handen waar je het normaal nog moet nakijken. Ik denk, wat John net ook al aangaf, dat je heel makkelijk analyses kan maken op deze manier omdat je alle data beschikbaar hebt. Dat kan je eventueel ook op een later moment doen. Het is gewoon heel erg overzichtelijk! Ik denk wel zeker dat dit een mooi voorbeeld is voor het hele Summa, absoluut, daar ben ik het helemaal mee eens en als je het zelfs nog met adaptief zou combineren, nou, dan heb je denk ik gewoon een heel mooi gepersonaliseerd traject voor de student.

Inge: Dit is het eerste jaar dat je dit doet hè, John?

 
John: Ja, dit is de eerste keer dat ik deze module geef. Leerlingen weten vaak niet hoe ze moeten leren en gebruiken nog steeds leerstrategieën zoals arceren, samenvatten en herlezen. Deze leerstrategieën zijn niet zo effectief. Er zijn zeker 6 wetenschappelijk ondersteunde effectieve leerstrategieën. Als je slimmer kan leren, dan doe je dat toch? Ik vind het noodzakelijk om daar verandering in te gaan brengen. Door de komst van Corona was het noodzaak om tijd en energie te steken in de ontwikkeling van effectieve digitale leeromgevingen. Dat hebben we gedaan. Het gevolg is dat er nu een interactieve leeromgeving is. Er zijn veel werkvormen toegevoegd waarbij op individueel niveau meetbaar is wat de leeropbrengst is. Dat is heel bijzonder en mooi om te zien. Zeker wanneer studenten nu ook leren om effectief te leren.

Inge:  Ik weet niet of het te vroeg is, maar als je die twee vergelijkt, zou je dan een voorzichtige conclusie kunnen trekken? Heb je het idee dat dit uiteindelijk meer rendement oplevert voor de studenten dan op de 'oude' manier? 

John: Het oude onderwijs was er natuurlijk nog op gericht dat je in de klas les kon geven en als je dat vergelijkt met nu het allemaal online moet dan zie ik dat ik het rendement gedurende een les op individueel en groepsniveau inzichtelijker kan volgen. . Online leren krijgt echt een grotere rol in het onderwijs. Ik denk dat het blijvend is en ik ervaar het zelf als heel fijn. Ik zou bijna zeggen waarom zou ik nog naar school moeten, maar daar zijn natuurlijk genoeg redenen voor, want het echte contact met de studenten dat is natuurlijk ook heel waardevol en dat mis je nu wel. Maar goed omstandigheden zijn niet anders. Ik denk dat dit een heel mooi alternatief is zo.

Inge:  Nawfel, misschien kan jij nog wat meer vertellen over Xerte bij het Summa in het algemeen? 

Nawfel: Op dit moment zijn we op het gebied van Xerte vooral bezig met het onder de aandacht brengen van Xerte en dat doen we door middel van die workshops die we gaan organiseren. Daar willen we natuurlijk ook dit stuk learning analytics in meenemen en het adaptief leren, om de docenten bewust te maken van de mogelijkheden. Dan is het lesmateriaal van John een heel goed voorbeeld. Ik heb namelijk ook al voorgesteld binnen het Summa om een soort demo te geven aan de hand van John zijn lesmateriaal, om te laten zien hoe dat nou in zijn werk gaat. Ik denk dat niet iedereen echt op de hoogte is van wat learning analytics nu precies inhoudt. Het klinkt voor sommige misschien wat ingewikkeld, maar uiteindelijk denk ik dat als ze zien hoe het werkt dat ze heel enthousiast worden. We hebben ook interne 'pit-trainingen', dat zijn eigenlijk een soort opleidingen/trainingen voor interne collega's om ze nog beter met allerhande tools en didactische werkvormen te laten werken binnen de lessen en binnen het onderwijs. Daar nemen we Xerte ook in mee en wordt er eigenlijk kort, 25 minuten per training, over Xerte en de mogelijkheden verteld. Daarnaast willen we dus ook die workshops gaan aanbieden, dat is eigenlijk de volgende stap. Ik krijg nu wel heel veel vragen vanwege het online lesgeven. We krijgen steeds meer vragen van mensen die eigenlijk met het team digitaal willen gaan, over hoe ze dat het beste kunnen aanpakken. Hoe ze hun lesmateriaal kunnen digitaliseren en interessanter, aantrekkelijker voor de student maken? Dat is het vooral, online lesgeven vraagt nou eenmaal om andere tools dan een standaard powerpoint die je gewend bent van het reguliere lesgeven in de klas. Wat we nu voor de helft nog maar kennen omdat de meeste toch online lesgeven. In ieder geval concreet de volgende stap is workshops aanbieden over Xerte en nog meer onder de aandacht brengen wat de mogelijkheden zijn om zo toch mensen meer bewust te maken van de interactieve mogelijkheden, de verschillende tools. Dat het toch veel aantrekkelijker wordt om online les te geven. 

Inge: Ik vind het super mooi om te zien hoe jullie hier mee omgaan en vooral John hoe jij dit gemaakt hebt! Ook dat je echt het dashboard zo goed kan gebruiken op deze manier, dat is echt heel mooi.

John: Ja, mede dankzij Nawfel hè!

Inge:  Ja, ik denk dat jullie dit samen heel goed hebben gedaan!